Met een glimlach citeert Toine Adams de spraakmakende ondernemer en investeerder Peter Gillis: “’Vertrouwen is goed, controle is beter.’ Daar ben ik het mee eens. We zijn in de wereld van openbare verlichting de laatste jaren heel erg op processen gaan sturen en steeds minder op techniek. Daar doe ik niet per definitie aan mee. Ik wil de techniek en het productieproces kennen om te kunnen beoordelen of de kwaliteitsborging werkt. Daarom bezoek ik leveranciers en fabrikanten: ik wil zien hoe de producten waarmee ik werk worden gemaakt en afgewerkt. Voor alle armaturen, masten en kasten die ik laat plaatsen, verzorg ik een persoonlijke ingangscontrole.”
Allround adviseur
Toine Adams werkte na een elektrotechnische opleiding jarenlang voor diverse adviesbureaus, Rijkswaterstaat en het Havenbedrijf Rotterdam. Hij ontwikkelde zich tot een allround adviseur op het gebied van elektrotechnische installaties en in het bijzonder van openbare verlichting. Nu is hij als zelfstandig adviseur actief op zowel nationaal als internationaal niveau. “Ik schrijf bestekken, maak ontwerpen en zorg voor de praktische uitvoering”, aldus Toine. “Ik schrijf mee aan Europese en Nederlandse ontwerprichtlijnen en voorschriften op het gebied van openbare verlichting, maar sta ook nog regelmatig naast een armatuur om te zien hoe het licht op de weg valt. Ik ben als adviseur dus breed inzetbaar: van ontwerp en advies tot uitvoering en beheer.”
En hij is een kritisch adviseur. “Ik werk momenteel bij het Havenbedrijf Rotterdam: vanuit het centrum van de stad tot aan de Maasvlakte wordt de complete openbare verlichting omgebouwd naar led-verlichting. Nieuw opgespoten zand in een zilte omgeving zorgt voor uitdagingen. Ik zie daar armaturen staan waar binnen tien jaar de coating volledig van af is. De Maasvlakte is wellicht de meest harde testomgeving van Nederland. En dan ga ik onderzoeken: kunnen we hier armaturen plaatsen zonder coating? Hoe erodeert het materiaal dan? Welk materiaal kunnen we toepassen? Wat is de kwaliteit van het glas? In welke mate wordt het glas vervuild? En wat zijn dan de effecten op de verlichtingskwaliteit? Veel onderzoek doe ik zelf of met directe collega’s om daar vervolgens rapporten over te schrijven en eisen te stellen aan producten.”
Nieuwsgierig
Toine noemt zichzelf bovenal een nieuwsgierig techneut. “Ik wil weten waarom een fabrikant iets doet en waarom een ander het dan niet doet. Van de Spaanse fabrikant Setga, een van de vaste leveranciers van Modernista, weet ik bijvoorbeeld dat ze hun compartimenten met leds afvullen met gas. Maar ze zijn de enige fabrikant die dat doet. Waarom doen ze dat? Hebben ze iets heel slims ontdekt wat een ander nog niet kan of weet? Ik wil dat wél weten. Ook ben ik bijvoorbeeld benieuwd naar de toekomst van een gedeeld systeem in armaturen: bovenin de armatuur de leds, onderin de mast de elektronica. Dat is eigenlijk al een oude techniek, waar leveranciers en beheerders vanaf gestapt zijn na de opkomst van electronica in de openbare verlichting. Modernista kiest hier wel voor bij bepaalde producten – en ik sluit niet uit dat het de toekomst heeft. De masten kunnen mogelijk slanker worden gemaakt en het beheer is eenvoudiger, omdat je niet altijd met een hoogwerker hoeft te komen bij storingen. Ik vind dat leveranciers en fabrikanten over dit soort processen goed moeten nadenken. Wat zijn de uitdagingen? En wat kan het opleveren?”
Kritische vragen stellen
De rol die Toine als adviseur inneemt, past in zijn optiek bij iedere beheerder van openbare verlichting. “Ik kies voor continu vragen stellen: dat kan iedereen! Afhankelijk van het antwoord peuter ik door, net zolang totdat ik alles weet. Veel fabrikanten vinden mij daardoor vervelend. Ik ben streng, maar ook rechtvaardig. Uiteindelijk worden fabrikanten en adviseurs hier namelijk beter van.”
Toine vindt dat beheerders van openbare verlichting deskundige opdrachtgevers moeten zijn richting hun leveranciers. “Je moet weten wat je nodig hebt, waarom je dat nodig hebt, hoe je het wilt gebruiken en welk resultaat je wilt zien. Als je die expertise zelf niet in huis hebt, schakel hiervoor dan een expert in. Denk niet dat je leverancier alles weet en regelt, maar blijf altijd zelf kritisch en alert. Geloof ook niet alles wat de verkoper je zegt. Stel kritische vragen, vraag om certificaten, garantieverklaringen en laat dingen aantonen. Informeer naar de service na aankoop. Wees ook nooit bang om de fabriek een bezoek te brengen. Klopt de praktijk met de inhoud van wat jullie hebben afgesproken? Het zal je verbazen hoe vaak dat niet het geval is. Een fabrikant past tijdens het productieproces regelmatig een ontwerp aan en kiest bijvoorbeeld op eigen initiatief voor een andere coating: dat hoeft niet erg te zijn, maar je moet het wel weten om je product optimaal te kunnen beheren. Meestal weten fabrikanten niet waarom bepaalde eisen zijn opgesteld en waarom afwijkingen dus niet zomaar geaccepteerd worden.”
Toegevoegde waarde leveranciers
Ook leveranciers van openbare verlichting kunnen wat Toine betreft een toegevoegde waarde leveren. “Verkoop niet alleen die doos, maar ook kennis en kunde. Neem klanten mee naar je productielocaties, nodig mensen uit in je bedrijf om je kennis met hen te delen. Haal zelf ook kennis en wensen op bij beheerders. Zelf reis ik eens per jaar naar een fabrikant in het buitenland, om daar presentaties te geven aan Nederlandse beheerders en hun adviseurs: hun klanten. Zij komen daar voor trainingen en een bedrijfsbezoek, maken na afloop een klein examen en ontvangen een certificaat. Dat werkt. Het is belangrijk om als leverancier van openbare verlichting de markt constant te benaderen en te prikkelen. Een bedrijf als Modernista blinkt uit in het investeren in onderzoek en het investeren in nieuwe technieken. Ik daag hen uit om dat nog breder uit te dragen!”